16 Μαΐου 2010

Fear and loathing στη χώρα των 12 Θεών του Ολύμπου.


Και πάνω που περιπλανιόμουν νωχελικά σήμερα στα διάφορα μπλοκς, διαβάζοντας χιλιάδες κριτικές –πότε εμπεριστατωμένες και πότε απλά καυστικές- για το χάλι μας ως χώρα και ως λαός, έπεσα πάνω στο μπλοκ ενός Άγγλου δασκάλου (ή καθηγητή, δεν κατάλαβα), ο οποίος έζησε αρκετά χρόνια στην Ελλάδα, ως δάσκαλος δασκάλων (υποθέτω ως καθηγητής αγγλικών σε επίδοξους καθηγητές αγγλικών ή απλούς καθηγητές που προσπαθούσαν να μάθουν αγγλικά).
Ως επίδοξη μεταφράστρια που λέω πως είμαι, βρήκα κάποιες από τις καταχωρήσεις άκρως ενδιαφέρουσες. Ειδικά εκείνη όπου ο καθηγητής/δάσκαλος (;) καυτηρίαζε την ημιμάθεια που μας χαρακτηρίζει, σε ότι αφορά την ίδια μας τη γλώσσα, αλλά και τις μεγαλοστομίες μας, ότι, δηλαδή, η γλώσσα μας είναι η πιο παλαιά, η πιο πλούσια σε λεξιλόγιο και νοήματα, καθώς και την «ηλίθια πεποίθηση» μερικών πως η ελληνική είναι η μητέρα όλων των γλωσσών.
Ξεροκατάπια. Απόφοιτη Κλασικού Λυκείου, θυμάμαι σαν χθες τον πατέρα μου να μου απαγγέλει όλο στόμφο ολόκληρα κομμάτια λατινικών και αρχαιοελληνικών κειμένων απ’ έξω και έπειτα να με κοιτά με βλοσυρό ύφος και να μου λέει: «Εσείς οι νέοι δεν γνωρίζεται καν τη γλώσσα σας, θα έπρεπε να ντρέπεστε». Εκείνο τον καιρό θυμάμαι πως του έβγαζα τη γλώσσα μου αποδοκιμαστικά, έβαζα τα ακουστικά μου και χανόμουν στα αγγλικά στιχάκια των δεκάδων ξένων συγκροτημάτων που τόσο αγαπούσα. Σήμερα όμως, όπως σωστά είχε προβλέψει ο πατέρας μου, απλά ντρέπομαι. Ντρέπομαι που το πνεύμα μου έμεινε έτσι φτωχό, δίχως τα νοήματα και τις εικόνες που θα μου είχε χαρίσει η ίδια μου η γλώσσα, αν της είχα δώσει μια ευκαιρία να με γοητεύσει. Ντρέπομαι γιατί δεν μπορώ να την υπερασπισθώ απέναντι στον καθένα, που ίσως θελήσει να την υποτιμήσει. Ντρέπομαι γιατί ποτέ δεν την αγάπησα αρκετά. Πιο πολύ όμως ντρέπομαι που κάτι μέσα μου σπάει σε χίλια κομμάτια, κάθε που διαβάζω κάτι εναντίον της, όταν εγώ η ίδια υπήρξα η πρώτη που την υποτίμησα.  
Οι γλώσσες δεν είναι μόνον συντακτικοί κανόνες και κλήσεις ρημάτων και ουσιαστικών. Η γλώσσα κάθε λάου δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του, είναι στενά συνδεδεμένη με την ιστορία και την κοινωνία του, τα ήθη και τα έθιμα του. Η γλώσσα, μέσα από τις χιλιάδες λέξεις της, μας μαθαίνει την ιστορία μας, μας δείχνει το κοινωνικό προφίλ μας, είναι ίσως ο καθρέπτης του μυαλού και της ψυχής μας. Όταν ήμουν ακόμη μαθήτρια, μισούσα την ιστορία, την έβλεπα ως προπαγάνδα για να διαιωνίζεται το μίσος και ο πόλεμος μεταξύ των λαών. Τώρα πια ξέρω πως η ιστορία έχει και πρέπει να έχει μία θέση στη ζωή όλων μας, γιατί πέρα από ημερομηνίες και ονόματα (έτσι την διδάσκουν στα ελληνικά σχολεία), κρύβει και λάθη, λάθη τραγικά και καταστροφικά, που η μελέτη τους ίσως μας βοηθήσει να τα αποφύγουμε στο μέλλον. Η τραγωδία μου, όμως, είναι πως όλα αυτά τα ανακάλυψα πολύ αργά, και το χειρότερο απ’ όλα, είναι ότι τα ανακάλυψα μελετώντας άλλες γλώσσες και όχι την δικιά μου.
(η συνέχεια σε λίγο)……

Δεν υπάρχουν σχόλια: